Nauka

UwB myli się z UMB?

Na początku maja informowaliśmy, że UwB w końcu zyska patrona. Dzisiaj (20.05) odbyła się debata władz Uniwersytetu w Białymstoku, podczas której zostały przedstawione sylwetki poszczególnych kandydatów.

Wybór patrona dla uczelni oznacza dużą zmianę oraz sporo działań formalnych i logistycznych. Jednak rektor uważa, że warto podjąć ten wysiłek, ponieważ patron pomoże uczelni wybudować tożsamość wzmocnioną wartościami i dorobkiem jednego z czterech proponowanych kandydatów.

- Jest druga uczelnia, która ma podobną nazwę dlatego wydaje mi się, że ten moment na wybór patrona jest odpowiedni i potrzebny. Chciałbym, żeby decyzja którą podejmie Senat była decyzją nas wszystkich - mówił rektor UwB, prof. Robert Ciborowski.

Nazwa Uniwersytetu w Białymstoku często mylona jest z Uniwersytetem Medycznym w Białymstoku.

Król Zygmunt II August

Urodzony w 1520 r. w Krakowie, zmarł w 1572 r. w Knyszynie.

Sylwetkę ostatniego króla z Jagiellonów przybliżył prof. Cezary Kuklo.

- Postać mojego bohatera jest słabo znana lub znana z ogólników. Król Zygmunt II August był reformatorem wielu dziedzin, a jego działania są bliskie naszej społeczności. Mój bohater ma potężne dokonania w dziedzinie gospodarki. Z jego inicjatywy pojawił się na Litwie folwark szlachecki - tłumaczył prof. Cezary Kuklo.

Dodał, że w Tykocinie wybudował twierdzę, a Knyszyn widział jako przyszłą siedzibę północno-wschodniej Polski, gdzie rozbudował stary dwór, lokując stadninę królewską. Ponadto nadał Knyszynowi prawa miejskie.

Juliusz Słowacki

Urodzony w 1809 r. w miejscowości Krzemieniec na Ukrainie, zmarł w 1849 r. w Paryżu.

Sylwetkę słynnego poety i dramaturga przybliżył prof. Jarosław Ławski.

- Jakiego patrona potrzebuje UwB? Wybitnego. Nie takiego który zasługuje na nasz uniwersytet. Potrzebujemy takiego do którego my będziemy mogli starać się dorównać - podkreślał.

Jego zdaniem rozpoznawalność Juliusz Słowackiego jest najwyższa spośród innych proponowanych kandydatów.

- Jego imię zna każde dziecko w Polsce, każdy wynosi ze szkoły jego nazwisko. Wszędzie imię Słowackiego jest znane i wymawiane ze czcią. W moim przekonaniu potrzebny jest patron transgraniczny, a nic nie otwiera tak jak sztuka, literatura i twórczość. On reprezentuje język kreacji - podsumował prof. Ławski.

Ludwik Zamenhof

Urodzony w 1859 r. w Białymstoku, zmarł w 1917 r. w Warszawie.

Sylwetkę twórcy języka esperanto przybliżył prof. Walter Żelazny.

- Z Zamenhofem mamy cały czas taki problem, że wydawałoby się że każdy wie kim był, ale jednak okazuje się, że mało kto o nim wie - rozpoczął.

Jego zdaniem patronem uniwersytetu powinna być osoba mająca wkład w kulturę międzynarodową.

- Nie mamy lepszego kandydata niż Zamenhof. Jest związany z Białymstokiem, tu chodził do szkoły. We wszystkich swoich dziełach podkreślał, że gdyby nie Białystok nigdy nie wymyśliłby języka esperanto i gdyby nie widział ile osób różnych kultur i religii miesza się w naszym mieście - stwierdził.

Warto podkreślić, że Ludwik Zamenhof stworzył język mając jedynie 28 lat.

- Każdy inny język ginie. Esperanto trwa i wyczekuje swoich czasów. Zamenhof podniósłby rangę uniwersytetu - uważa prof. Żelazny.

Ryszard Kaczorowski

Urodzony w 1919 r. w Białymstoku, zmarł tragicznie w 2010 r. pod Smoleńskiem.

Sylwetkę prezydenta przybliżył prof. Krzysztof Filipow.

- Ostatni prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. Zmarł tragicznie w Smoleńsku - mówił. - Do swojego kandydata mam osobistą refleksję, ponieważ pierwszy raz spotkałem się z nim w 1990 r. w Londynie, a następnie wielokrotnie w Białymstoku. Był człowiekiem wybitnym który rozumiał sytuacje międzynarodową i to co dzieje się w Polsce - dodał.

Kaczorowski był komendantem chorągwi Szarych Szeregów w Białymstoku w 1940 r., natomiast w latach 1989–1990 był prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.

- Jest to osoba wybitna. Kaczorowski powinien być patronem, dlatego że przede wszystkim był z krwi i kości białostoczaninem - dodał prof. Filipow.

Propozycje skrótowe

Katarzyna Dziedzik, rzecznik UwB przedstawiła możliwe warianty nazw uczelni:

- Uniwersytet Zygmunta Augusta w skrócie UZA, w języku angielskim: Zygmunt August University;

- Uniwersytet Juliusza Słowackiego w skrócie UJS, w języku angielskim: Juliusz Slowacki University

- Uniwersytet Ludwika Zamenhofa w skrócie ULZ, w języku angielskim: Ludwik Zamenhof University

- Uniwersytet Ryszarda Kaczorowskiego w skrócie URK, w języku angielskim: Ryszard Kaczorowski University.

Ktokolwiek by nie został wybrany, to będzie znakomity wybór

Jerzy Nikitorowicz były rektor UwB przypomniał, że już po raz trzeci uniwersytet szuka swojego patrona.

- Na 10-lecie, następnie na 15-lecie szukaliśmy identyfikacji - poinformował dodając, że Ludwik Zamenhof symbolizowałby dobrą pamieć wybitnego języka esperanto. - Jego koncepcja jest ciągle żywa. Ta idea integracji różnych kultur byłaby kontynuowana na uniwersytecie - podkreślił.

Prof. Mariusz Popławski dziekan Wydziału Prawa UwB skomentował:

- W mojej ocenie wybór stanowi wielki problem, ale z drugiej strony nie ma problemu. Ktokolwiek by nie został wybrany, to będzie znakomity wybór. Nie chciałbym teraz podejmować decyzji i opowiadać się za którymś z patronów, bo naprawdę jest to trudne - stwierdził dziekan.

Dodał, że w całej tej trudności podjęcia decyzji będzie ogromna siła i mobilizacja, jeśli w końcu uda się wybrać patrona.

Na koniec rektor UwB podziękował wszystkim prelegentom za przybliżenie sylwetek poszczególnych patronów.

- Najbardziej ucieszyło mnie to, że każdy jest związany z ekonomią - powiedział. - Uważam, że debata była potrzebna. Pomimo że nie jest pierwsza, ale warto zauważyć iż ciągle mamy podobnych kandydatów. Przyszedł ten moment, że powinniśmy podjąć decyzję. Szczerze to każda z postaci daje pewny kierunek dla przyszłości uniwersytetu.

Rektor dodał, że patron uczelni powinien zostać zaakceptowany przez większość pracowników.

- Każda z tych czterech zaproponowanych osób jest wybitna i wnosi szczególne wartości do naszego życia – podsumował prof. Robert Ciborowski.

Jak głosowali nasi czytelnicy?

Podczas przeprowadzonej przez nas sondy, czytelnicy portalu BiałystokOnline oddali łącznie 435 głosów. Kto według nich powinien zostać patronem UwB?

1. Król Zygmunt August - 38%
2. Ludwik Zamenhof - 35%
3. Ryszard Kaczorowski - 17%
4. Juliusz Słowacki - 11%

O tym który patron zostanie wybrany przekonamy się w czerwcu.

Warto także przypomnieć, że ewentualna zmiana nazwy uczelni od października 2022 r. wymaga procedury legislacyjnej i ustawy Parlamentu RP. Dlatego kroki leżące po stronie UwB muszą zostać podjąć z należytym wyprzedzeniem – jeszcze w bieżącym roku akademickim.

Malwina Witkowska
malwina.witkowska@bialystokonline.pl