Kultura i Rozrywka

Nowe rzeczywistości. Jak się w nich odnaleźć?

Głównym wątkiem wystawy Świadomość planetarna. Nowe rzeczywistości jest relacja planety Ziemi jako tworu - podmiotu z człowiekiem, ale także z bytami pozaludzkimi. Projekt dotyczy funkcjonowania człowieka w nowych rzeczywistościach.

- Wystawa Świadomość planetarna. Nowe rzeczywistości dotyczy miejsca, w którym teraz jesteśmy jako ludzkość, jako zakres działań humanistycznych, również cyfrowych i technologicznych. Myślimy także o prognozach tego, co może się wydarzyć, jaka może być percepcja w przyszłych narracjach, które są tworzone obecnie, ale też wychodzą poza margines tego, czym może być zdarzenie wirtualne. Czym może być w mediach cyfrowych, bycie w ucieleśnianych systemach wirtualnych rzeczywistości – mówi Jakub Wróblewski, z Pracowni 3D i Zdarzeń Wirtualnych II ASP w Warszawie.

Jak zaznacza Jakub Wróblewski, artystki, artyści i osoby artystyczne prezentujące prace na wystawie używają bardzo różnych mediów. Są to m.in. projekcje, instalacje, doświadczenia wirtualnej rzeczywistości. Elektrownia jest swoistym interfejsem w relacji między galerią a światem wirtualnym. Użytkownicy mogą połączyć się z galerią, ale mogą też łączyć się kolektywnie w doświadczeniu zbiorowym spoza murów galerii.

- Jest tu duży aspekt włączeniowy widzów i widzek, chcemy poszerzyć możliwość percepcji tej przestrzeni, ale wchodzimy w tę przestrzeń bardzo różnymi działaniami w postaci interaktywnych stron internetowych generowanych środowisk 3D, instalacji video. Wykonaliśmy także w dużych rozdzielczościach skany całej Elektrowni i artyści odwołują się w całej rozciągłości do tego obiektu, zasiedlając go różnymi bytami, tworząc mini narracje wobec całej opowieści wystawy. Staraliśmy się dać obraz i pytania, w jakim miejscu jesteśmy. Czy projekty pokazywane w Elektrowni mogłyby funkcjonować bez dostępu do prądu? Mamy też prace, które wykorzystują klasyczne media, wchodzą w relacje z organizmami białkowymi, z roślinami, zadając pytania: co może się wydarzyć i w którą stroną możemy iść? - podkreśla Wróblewski.

Elektrownia - miejsce symbol

Punktem wyjścia do narracji wystawy jest środowisko Galerii Arsenał elektrownia w Białymstoku, która – oprócz bycia fizyczną przestrzenią ekspozycyjną – staje się środowiskiem prognozowania, projektowania nowych obszarów, doświadczania, ale i przepracowywania traumy nowoczesności.

- Elektrownia jest miejscem-symbolem, związanym z nowoczesnością, postępem, elektryfikacją - to wszystko przepracowujemy w nowych rzeczywistościach - dodaje Eliza Urwanowicz-Rojecka z Galerii Arsenał. - Zaczęliśmy się zastanawiać, czy poziomy lokalny, glokalny i globalny są wystarczające, aby mówić o współczesności i możliwych wersjach przyszłości. Wydawało nam się, że ten poziom planetarny będzie najlepszym w rozmowie i obrazowaniu naszych relacji z planetą, czyli z Ziemią jako pewną całością. Relacji człowieka, ale także bytów pozaludzkich. Poziom planetarny jest najbardziej precyzyjnym wymiarem, który pozwoli ujmować nam narracje, które opowiadają o relacjach z Ziemią.

Ekspozycja w Elektrowni zadaje pytania czy przestrzeń wirtualna jest przedłużeniem naszych zmysłów i kontaktu, czy jest tak naprawdę substytutem?

- Pojawia się także pytanie, czy pojęcie metawersum, które rodzi się w kontekście dyskursu o przyszłości komunikacji jest wydmuszką, tworzoną przez duże koncerny, ograniczając użytkownikom i użytkowniczkom możliwości kreacji? Czy działania powinny być bardziej hackerskie, oddolne, czy powinnyśmy tworzyć własne technologie do tworzenia nowych sposobów bycia, czy postrzegania tego, co na naszej planecie jest najbardziej istotne. Jak zdefiniować tę energię, jak zdefiniować kontakty międzyludzkie, jak zdefiniować technologię, która może nam pewne rzeczy umożliwić, ale jest także fantomem relacji – mówi Jakub Wróblewski.

Eliza Urwanowicz-Rojecka jest przekonana, że na etapie badania procesów, powinniśmy oddawać jak najszersze pole artystom, artystkom i osobom artystycznym, którzy korzystają z tych nowych narzędzi, bowiem mogą one traktować te obszary jako swego rodzaju laboratorium.

- Do końca sami nie wiemy, w którym kierunku pójdzie to wszystko, ale widzimy i zagrożenia i potencjał tych narzędzi. Dla nas jako Galerii Arsenał ważne jest, by oddawać te narzędzia w ręce artystów, artystek i osób artystycznych, bo wiemy, że zrobią z nich najlepszy użytek – stwierdza Rojecka.

Wernisaż, oprowadzanie i warsztaty

Wernisaż wystawy odbędzie się w piątek (28.04), o godz. 18:00 w Elektrowni, ul. Elektryczna 13. Zaś już w sobotę (29.04) o godz. 11:00 będzie można wziąć udział w oprowadzaniu po wystawie. Będzie to także szansa na spotkanie z artystkami, artystami i osobami artystycznymi, aby porozmawiać o pracach pokazywanych w ramach ekspozycji.

Wystawie towarzyszą również warsztaty teoretyczne, które odbędą się 19 i 20 maja w Galerii Arsenał Elektrownia.

- Rozpoczynamy w piątek o godz. 17:00 wykładem Michała Krzykawskiego. Będzie to wykład na temat sposobu funkcjonowania potencjału i zagrożeń związanych z ChatGPT. Następnie będzie można zwiedzić wystawę również z udziałem artystek, artystów oraz osób artystycznych, a także zespołu badawczego w postaci Jakuba Wróblewskiego, prowadzącego Pracownię 3D i Zdarzeń Wirtualnych w Warszawie, Zuzanny Sękowskiej i Elizy Urwanowicz-Rojeckiej. Następnego dnia będzie okazja, aby spotkać się z artystkami, artystami i osobami artystycznymi, a także ekspertkami, ekspertami Akademii, badaczami i badaczkami. Tego dnia spotkamy się w ramach czterech obszarów tematycznych: cyfrowej ekologii, doświadczeń immersyjnych, estetyki i poetyckości, nieoczywistych sojuszy. Spotkania mają charakter otwarty, odbywają się równolegle stacjonarnie w Galerii Arsenał elektrownia, a także online na naszym arsenałowym facebooku – zachęca Eliza Urwanowicz-Rojecka.

Poznaj szczegóły wystawy i wydarzeń towarzyszących.

Anna Kulikowska
anna.kulikowska@bialystokonline.pl