Aktualności

Wróć

Światło pamięci ku czci ofiar deportacji w głąb ZSRR [FOTO]

2024-02-10 11:45:56
Nocą z 9 na 10 lutego 1940 roku rozpoczęła się pierwsza masowa deportacja obywateli RP w głąb Związku Sowieckiego. W rocznicę tych wydarzeń, na torach przy Muzeum Pamięci Sybiru, jak co roku, zapalone zostało Światło Pamięci.
Dawid Gromadzki (UM Białystok)
Muzeum Pamięci Sybiru otwarto we wrześniu 2021 roku. Instytucja ta nie tylko prezentuje stałą ekspozycję dotyczącą przymusowych wywózek Polaków w głąb ZSRR, ale także organizuje uroczystości rocznicowe czy też wydarzenia cykliczne służące utrwalaniu pamięci historycznej wśród Polaków. Już w pierwszym roku istnienia miejsce to odwiedziło 40 tys. zwiedzających.

Dramat wojny

Pierwsza z czterech masowych wywózek z lat 1940-41 była jednocześnie największa, objęła 140 tysięcy osób, głównie osadników wojskowych, urzędników, funkcjonariuszy służb. Wywożono ich wraz z całymi rodzinami. Zostały one zmuszone do porzucenia swoich domów, pozwolono zabrać z sobą tylko najpotrzebniejsze rzeczy. Deportowani trafili do 21 różnych obwodów i republik autonomicznych Związku Sowieckiego – od obwodu archangielskiego aż po Kraj Krasnojarski.

Zima przełomu lat 1939/40 była wyjątkowo mroźna, temperatury lutowe sięgały niekiedy –40 stopni Celsjusza. Z uwagi na ekstremalne warunki pogodowe, jak i na fakt, że większość wywożonych skierowana została do pracy przy wyrębie lasu w niemal łagrowym reżimie, śmiertelność wśród ofiar tej deportacji była najwyższa.

- Nasza wiedza o ich losie jest coraz większa – mówił podczas uroczystości wojewoda Jacek Brzozowski. - Wciąż jednak trudno nam wyobrazić sobie tę noc, kiedy do drzwi kolejnych domów dobijały się operacyjne trójki NKWD. Pamięć o tych wydarzeniach wydaje się szczególnie ważna teraz, kiedy od dwóch już lat obserwujemy kolejną wojnę, prowadzoną bezwzględnie przez kolejne wcielenie rosyjskiego imperium - dodał.

Ponadto, w ramach obchodów rocznicowych, dzisiaj w białostockim Lesie Turczyńskim odbywa się 6. Bieg Pamięci Sybiru. Podobne wydarzenie jest też organizowane we Wrocławiu, a nawet w formie wirtualnej.
Kamil Pietraszko
24@bialystokonline.pl