Rok 2023 będzie miał dwóch patronów. Wybrano ich poza podziałami politycznymi
Każdy rok w Białymstoku ma swojego patrona. Jeżeli chodzi o 2023, pojawiły się dwie kandydatury i obie zostały zatwierdzone podczas sesji Rady Miejskiej w poniedziałek (24.10).
Malwina Witkowska
Ppor. Zbigniew Rećko ps. Trzynastka
Radni Prawa i Sprawiedliwości zgłosili kandydaturę podporucznika Zbigniewa Rećki ps. Trzynastka na zostanie patronem 2023 r.
Urodził on się w Białymstoku 7 marca 1923 r., gdzie ukończył szkołę podstawową i do chwili wybuchu II wojny światowej kontynuował naukę w Gimnazjum Męskim im. Józefa Piłsudskiego. W Białymstoku od młodzieńczych lat działał w harcerstwie.
Działalność konspiracyjną rozpoczął w Bojowej Organizacji Wschód. Wkrótce – z uwagi na dobrą znajomość języka niemieckiego – został skierowany przez organizację do pracy w białostockiej siedzibie Gestapo. Pracował tam jako tłumacz i wartownik. W październiku 1942 r. do aresztu trafili – na szczęście nierozpoznani – trzej członkowie Sztabu Okręgu AK Białystok oraz łączniczka. Zapadła decyzja o ich odbiciu, dowództwo organizacji wydelegowało do tego zadania Zbigniewa Rećko. W nocy uśpił on strażników aresztu alkoholem ze środkiem nasennym, wyprowadził więźniów i przekazał ich grupie osłonowej Armii Krajowej. Podczas ucieczki Zbyszka i łączniczkę zatrzymał uzbrojony niemiecki strażnik pocztowy, którego Rećko zlikwidował. Akcja uwolnienia trzech oficerów stała się sławna w całym kraju, a Zbigniew Rećko dostał za nią pierwszy Krzyż Walecznych - czytamy w projekcie stanowiska rady.
Prowadził on walkę konspiracyjną aż do 11 października 1946 r., kiedy zginął w zasadzce plutonu operacyjnego MO w okolicy wsi Plewki k. Wysokiego Mazowieckiego. W chwili śmierci miał zaledwie 23 lata. Mimo młodego wieku był jednym z najdzielniejszych żołnierzy białostockiego okręgu Armii Krajowej.
W uznaniu zasług Zbigniewa Rećko w walce o wolną i niepodległą Polskę, w stulecie jego urodzin, rada Miasta Białystok ogłasza rok 2023 rokiem podporucznika Zbigniewa Rećki.
Za przyjęciem stanowiska zagłosowało 23 radnych. 4 radnych Koalicji Obywatelskiej nie oddało głosu, a jeden radny z PiS-u był nieobecny.
Bohaterscy Powstańcy Getta Białostockiego
Jeżeli chodzi o drugą kandydaturę, z ramienia miasta - wiceprezydent Rafał Rudnicki wystosował projekt stanowiska w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Bohaterskich Powstańców Getta Białostockiego.
Jak czytamy w piśmie, w sierpień 1943 r. był miesiącem, w którym przestała istnieć żydowska społeczność Białegostoku. Właśnie na sierpień 1943 r. okupanci niemieccy wyznaczyli termin ostatecznej likwidacji białostockiego getta, w którym w nieludzkich warunkach żyło kilkadziesiąt tysięcy osób z Białegostoku i okolic.
W reakcji na niemieckie plany, 16 sierpnia wybuchło Powstanie w Getcie Białostockim. Był to największy - po warszawskim - zryw ludności żydowskiej przeciwko hitlerowskim zbrodniarzom. Plan powstańców zakładał przebicie się z miasta do Puszczy Knyszyńskiej, w przypadku zaś niepowodzenia - śmierć z bronią w ręku. Niewielkie i źle uzbrojone oddziały żydowskie nie miały szans w tym starciu - czytamy w projekcie stanowiska.
Większość z bojowników getta zginęła w boju, przywódcy zrywu w obliczu klęski odebrali sobie życie.
Ich walka była jednak przede wszystkim walką o pryncypia, takie jak ludzka godność. W nierównej walce powstańcy potrafili zachować i pozostawić jako nasze dziedzictwo opowieść o bohaterstwie, o humanistycznych wartościach, o wielokulturowej i wielowyznaniowej tożsamości, które przetrwały czas Zagłady - informuje wiceprezydent.
W roku 2023 mija 80 lat od tych wydarzeń.
Za przyjęciem tego stanowiska zagłosowało 26 radnych. Głosu nie oddała jedna radna PiS-u, a inny był nieobecny.
Malwina Witkowska
malwina.witkowska@bialystokonline.pl