Zdrowie
WróćPrawa pacjenta. Jakie badania może zlecić lekarz rodzinny?
2016-06-08 07:57:14
Lekarz pierwszego kontaktu może zlecić różne badania. Warto wiedzieć, jakie uprawnienia ma w tym zakresie. Również po to, by za każdym razem nie trafiać do laboratorium ze wskazaniem do płatnych badań, które wcale płatnymi nie musiały być.
pixabay.com
Katalog badań specjalistycznych
Na zlecenie lekarza pierwszego kontaktu zrobimy badania hematologiczne, takie jak morfologia krwi obwodowej z wzorem odsetkowym, płytki krwi, retikulocyty oraz odczyn opadania krwinek czerwonych (OB).
Lekarz może zlecić także szereg badań biochemicznych i immunochemicznych w surowicy krwi. Sprawdzony zostanie poziom sodu, potasu, wapnia całkowitego i żelaza, stężenie transferyny, mocznik, kreatynina, glukoza, test obciążenia glukozą, białko całkowite, proteinogram, albumina, białko C-reaktywne (CRP), kwas moczowy, cholesterol całkowity, cholesterol-HDL, cholesterol-LDL, triglicerydy (TG), bilirubina całkowita, bilirubina bezpośrednia, fosfataza alkaliczna (ALP), aminotransferaza asparaginianowa (AST), aminotransferaza alaninowa (ALT), gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP), amylaza, kinaza kreatynowa (CK), fosfataza kwaśna całkowita (ACP), czynnik reumatoidalny (RF), miano antystreptolizyn O (ASO), hormon tyreotropowy (TSH), antygen Hbs-AgHBs, VDRL oraz FT3, FT4, PSA – Antygen swoisty dla stercza całkowity.
Inne badania, na które skierować może lekarz rodzinny, dotyczą układu krzepnięcia, czyli pozwalają na określenie wskaźnika protrombinowego (INR), czasu kaolinowo-kefalinowy (APTT) oraz fibrynogenu.
W razie potrzeby zleci on również zrobienie zdjęć radiologicznych: zdjęcia klatki piersiowej w projekcji AP i bocznej, zdjęcia kostnego - w przypadku kręgosłupa, kończyn i miednicy w projekcji AP i bocznej, zdjęcia czaszki, zatok oraz zdjęcia przeglądowego jamy brzusznej.
Inne badania
Bardzo często lekarze rodzinni wskazują wykonanie badania moczu i kału. Mało kto jednak wie, że mogą to być nie tylko badania ogólne, ale też np. ilościowe oznaczanie białka w pobranej próbce, glukozy, wapnia, amylazy w przypadku moczu oraz wskazanie pasożytów i krwi utajonej - metodą immunochemiczną w przypadku kału.
Również badania mikrobiologiczne zrobimy z polecenia lekarza pierwszego kontaktu. Pacjenci mogą liczyć na wykonanie posiewu moczu z antybiogramem, wymazu z gardła oraz ogólnego posiewu kału w kierunku pałeczek Salmonella, Shigella.
Jeżeli z uzasadnionych powodów chcielibyśmy zrealizować badanie elektrokardiograficzne (EKG) w spoczynku oraz badanie ultrasonograficzne (USG) jamy brzusznej, to także w tym przypadku powinniśmy zwrócić się do lekarza rodzinnego. Na jego zlecenie wykonamy USG tarczycy i przytarczyc, ślinianek, nerek, moczowodów, pęcherza moczowego, brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, w tym wstępnej oceny gruczołu krokowego oraz USG obwodowych węzłów chłonnych.
Doktor może również wysłać pacjenta na zrobienie spirometrii, a także wystawić skierowanie na badania endoskopowe, takie jak gastroskopia czy kolonoskopia.
Na zlecenie lekarza pierwszego kontaktu zrobimy badania hematologiczne, takie jak morfologia krwi obwodowej z wzorem odsetkowym, płytki krwi, retikulocyty oraz odczyn opadania krwinek czerwonych (OB).
Lekarz może zlecić także szereg badań biochemicznych i immunochemicznych w surowicy krwi. Sprawdzony zostanie poziom sodu, potasu, wapnia całkowitego i żelaza, stężenie transferyny, mocznik, kreatynina, glukoza, test obciążenia glukozą, białko całkowite, proteinogram, albumina, białko C-reaktywne (CRP), kwas moczowy, cholesterol całkowity, cholesterol-HDL, cholesterol-LDL, triglicerydy (TG), bilirubina całkowita, bilirubina bezpośrednia, fosfataza alkaliczna (ALP), aminotransferaza asparaginianowa (AST), aminotransferaza alaninowa (ALT), gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP), amylaza, kinaza kreatynowa (CK), fosfataza kwaśna całkowita (ACP), czynnik reumatoidalny (RF), miano antystreptolizyn O (ASO), hormon tyreotropowy (TSH), antygen Hbs-AgHBs, VDRL oraz FT3, FT4, PSA – Antygen swoisty dla stercza całkowity.
Inne badania, na które skierować może lekarz rodzinny, dotyczą układu krzepnięcia, czyli pozwalają na określenie wskaźnika protrombinowego (INR), czasu kaolinowo-kefalinowy (APTT) oraz fibrynogenu.
W razie potrzeby zleci on również zrobienie zdjęć radiologicznych: zdjęcia klatki piersiowej w projekcji AP i bocznej, zdjęcia kostnego - w przypadku kręgosłupa, kończyn i miednicy w projekcji AP i bocznej, zdjęcia czaszki, zatok oraz zdjęcia przeglądowego jamy brzusznej.
Inne badania
Bardzo często lekarze rodzinni wskazują wykonanie badania moczu i kału. Mało kto jednak wie, że mogą to być nie tylko badania ogólne, ale też np. ilościowe oznaczanie białka w pobranej próbce, glukozy, wapnia, amylazy w przypadku moczu oraz wskazanie pasożytów i krwi utajonej - metodą immunochemiczną w przypadku kału.
Również badania mikrobiologiczne zrobimy z polecenia lekarza pierwszego kontaktu. Pacjenci mogą liczyć na wykonanie posiewu moczu z antybiogramem, wymazu z gardła oraz ogólnego posiewu kału w kierunku pałeczek Salmonella, Shigella.
Jeżeli z uzasadnionych powodów chcielibyśmy zrealizować badanie elektrokardiograficzne (EKG) w spoczynku oraz badanie ultrasonograficzne (USG) jamy brzusznej, to także w tym przypadku powinniśmy zwrócić się do lekarza rodzinnego. Na jego zlecenie wykonamy USG tarczycy i przytarczyc, ślinianek, nerek, moczowodów, pęcherza moczowego, brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, w tym wstępnej oceny gruczołu krokowego oraz USG obwodowych węzłów chłonnych.
Doktor może również wysłać pacjenta na zrobienie spirometrii, a także wystawić skierowanie na badania endoskopowe, takie jak gastroskopia czy kolonoskopia.
Dorota Mariańska
dorota.marianska@bialystokonline.pl
dorota.marianska@bialystokonline.pl