Uroda
WróćPrasa kobieca, skąd i dlaczego?
2021-04-16 08:38:18
Dziś rynek prasy przeznaczonej dla kobiet jest bardzo zróżnicowany. Mamy ogromny wybór pism, od tych ukazujących kobietę w tradycyjnym modelu, po takie, które promują jej wyzwolenie, aż do tych, które są prawdziwą intelektualną ucztą.
East News
Jak podaje Wikipedia: Prasa kobieca to sektor czasopism o profilu kształtowanym pod kątem potrzeb czytelniczych kobiet i ich sytuacji społecznej. W czasopismach kobiecych oprócz artykułów publicystycznych, reportaży, felietonów, utworów literackich, zamieszczane są rubryki poświęcone sprawom mody, gospodarstwa domowego, problematyce rodziny i wychowania dzieci.
Trochę historii...
Pierwsze pisma przeznaczone wyłącznie dla kobiet pojawiły się pod koniec XVIII wieku w Zachodniej Europie. W Polsce tradycje pism skierowanych do kobiet sięgają XIX wieku. Najpierw pisma miały formę kalendarzyków. W 1820 roku w Warszawie wyszło pierwsze polskie czasopismo dla kobiet Wanda – Tygodnik Polski Płci Pięknej i Literaturze Poświęcony. W 1827 roku w Krakowie pojawił się Kurier Krakowski Płci Pięknej i Literaturze Poświęcony, w 1840 roku we Lwowie – Dziennik Mód Paryskich i w tym samym roku w zaborze pruskim – Dziennik Domowy.
Do połowy XIX wieku prasa kobieca ukazywała jedynie rozrywkę. Główne tematy, jakie podejmowano były związane z modą i literaturą romansową, raczej nie pojawiały się w niej treści dydaktyczne czy informacyjne. Autorami artykułów byli zazwyczaj mężczyźni, bowiem kobietom po prostu nie wypadało podejmować tego typu aktywności.
Zmiany, zmiany, zmiany
Rozwój prasy i zmiana tematyki nastąpiła w drugiej połowie XIX wieku, kiedy to zachodziły przemiany gospodarcze, obyczajowe i społeczne. Kobiety zaczęły walczyć o swoje prawa i coraz mniej podporządkowywały się patriarchalnemu systemowi. W Stanach Zjednoczonych i w Europie Zachodniej działalność rozpoczął ruch sufrażystek. Zatem – pojawiły się pisma promujące te idee. Najwięcej uwagi prawom kobiet poświęcały partie socjalistyczne. Kobiety zaczęły domagać się równouprawnienia politycznego, ochrony pracy robotnic, równości płac, zmniejszenia czasu pracy oraz likwidacji pracy w nocy. Partie socjalistyczne szybko dostrzegły potrzebę stworzenia prasy dla kobiet, która obok spraw politycznych omawiałaby też problemy życia codziennego, służąc radą i pomocą. Pierwszą tego typu gazetą była Robotnica, a następnie Głos Kobiet. Ważne miejsce w XIX-wiecznej prasie kobiecej zajmowały czasopisma feministyczne. Przedświt ukazywał się we Lwowie, innym tytułem z tego zakresu był Ster, organ polskich sufrażystek.
Najwięcej organizacji kobiecych i ich organów prasowych powstało w okresie dwudziestolecia międzywojennego, gdy w 1918 roku kobiety zyskały prawa wyborcze. Prasa emancypacyjna służyła uświadomieniu kobiet, miała spore zasięgi i docierała do szerokiego grona odbiorców. Początkowo propagowane przez sufrażystki idee były przemycane wśród artykułów literackich i praktycznych. Z czasem zaczęto podejmować trudniejsze tematy, jak problemy zawodowe kobiet, równouprawnienie, etyka małżeńska czy aspekty związane z szeroko pojętą obyczajowością. Zmianom profilowym pism kobiecych towarzyszyły modyfikacje w zakresie języka i formy przekazu.
Najbardziej popularnym i chyba najdłużej wydawanym pismem dla kobiet w Polsce był Bluszcz. W 1934 r. zaczęto wydawać czasopismo Moja Przyjaciółka, natomiast od 1927 ukazywała się Kobieta Współczesna.
Boom na magazyny dla kobiet
Po II wojnie nastąpił prawdziwy boom na magazyny dla kobiet. W latach Polski Ludowej wydawano 48 pism, które można było zaliczyć do prasy kobiecej. Najstarszym takim tytułem wydawanym po II wojnie światowej była Kobieta i Życie. W latach czterdziestych utworzono też Przyjaciółkę i Świat Mody. Prasa adresowana do kobiet miała głównie informować, kształcić, radzić i pouczać.
Czasy przemiany
W latach 90. po przemianach politycznych, przetasowaniach w wydawnictwach, wiele pism albo przestano wydawać, albo zmieniono ich tytuły. I tak zrodziły się: Pani, Twój Styl. Powstała także Filipinka, Zwierciadło. Grupy wydawnicze wprowadziły na polski rynek Marie Claire, bardzo popularna była także Burda. Wydawcy Burdy sięgnęli także po polską edycję pisma Elle. W tych latach pojawiła się również Tina, Claudia.
Od 2001 roku zaczęto wydawać Galę, a od 2003 pismo Glamour. Jedynym z niewielu polskich wydawnictw prasowych, które powstało po 1989 roku i podjęło rywalizację z zagranicznym i inwestorami, okazał się koncern Prószyński i S-ka. Na jego ofertę wydawniczą składał się m.in. Poradnik Domowy.
Rozrywka i brak moralnych dylematów
Skąd tak wysoka popularność pism kobiecych? Prasa kobieca przenosiła czytelniczki w świat marzeń. W zależności od adresatek były to egzotyczne kraje bądź atrakcyjne regiony Polski. Ważne były wzmianki z życia osób publicznych, aktorów, aktorek, znanych osób. Nie preferowano tu określonych opcji politycznych, ale z dużą swadą relacjonowano intymne i towarzyskie życie wszelkich gwiazd telewizyjnych. Prasa kobieca rehabilitowała tę sferę życia, która była poza polityką i polską martyrologią. Miała być rozrywką, stroniła od tonu mentorskiego, pouczania i wielkich moralnych dylematów - pisze Tomasz Mielczarek w Roczniku Prasoznawczym.
Treść prasy kobiecej ulegała stopniowej zmianie. Starsze polskie tytuły zawsze były zanurzone w lokalnej rzeczywistości, jednak pisma zagranicznych wydawców miały spore kłopoty w dotarciu do swojego targetu. W pierwszym okresie działalności pisma te publikowały po prostu tłumaczenia tekstów niemieckich, które opisywały życie w zachodniej Europie i były mało atrakcyjne dla Polek. Niemniej jednak ten wyimaginowany świat spotykał się z żywą reakcją czytelniczek. Prasa kobieca oddziaływała na odbiorczynie głównie poprzez fotografię - tekst stawał się tylko dodatkiem do zdjęcia.
A współcześnie?
W ostatnich latach pojawiły się takie tytuły jak: Wysokie Obcasy Extra, Harper Bazaar (już jest wycofany), Vogue Polska, Uroda Życia. Są one stricte kierowane do kobiet, jednak nieraz pojawiają się w nich treści także dla mężczyzn. Dzięki tym magazynom można przenieść się w inny niemal świat. Świat pięknych fotografii, ukazujących modę, podróże, kuchnię. Propagują zdrowy styl życia, dbanie o siebie konkretnymi, polecanymi kosmetykami. Niektóre z nich przedstawiają ciekawych ludzi, o niebanalnym życiu, pojawiają się wywiady, artykuły kulturalne.
Miesięczniki te są pewną namiastką luksusu. Można zatopić się w świat drogich strojów, pięknych modelek i modeli, przeczytać o czyichś sukcesach, przekartkować kolejne zdjęcia z odległych zakątków. Na pewno sięgnięcie po tego typu czasopisma staje się czasem relaksu i poznaniem nieco innej rzeczywistości. Róbmy to jednak z rozsądkiem. Tamten świat niech pozostanie na wielobarwnych stronach magazynu, a my po takiej wyprawie w marzenia – powróćmy do naszej rzeczywistości, takiej zwyczajnej, równie ciekawej.
Trochę historii...
Pierwsze pisma przeznaczone wyłącznie dla kobiet pojawiły się pod koniec XVIII wieku w Zachodniej Europie. W Polsce tradycje pism skierowanych do kobiet sięgają XIX wieku. Najpierw pisma miały formę kalendarzyków. W 1820 roku w Warszawie wyszło pierwsze polskie czasopismo dla kobiet Wanda – Tygodnik Polski Płci Pięknej i Literaturze Poświęcony. W 1827 roku w Krakowie pojawił się Kurier Krakowski Płci Pięknej i Literaturze Poświęcony, w 1840 roku we Lwowie – Dziennik Mód Paryskich i w tym samym roku w zaborze pruskim – Dziennik Domowy.
Do połowy XIX wieku prasa kobieca ukazywała jedynie rozrywkę. Główne tematy, jakie podejmowano były związane z modą i literaturą romansową, raczej nie pojawiały się w niej treści dydaktyczne czy informacyjne. Autorami artykułów byli zazwyczaj mężczyźni, bowiem kobietom po prostu nie wypadało podejmować tego typu aktywności.
Zmiany, zmiany, zmiany
Rozwój prasy i zmiana tematyki nastąpiła w drugiej połowie XIX wieku, kiedy to zachodziły przemiany gospodarcze, obyczajowe i społeczne. Kobiety zaczęły walczyć o swoje prawa i coraz mniej podporządkowywały się patriarchalnemu systemowi. W Stanach Zjednoczonych i w Europie Zachodniej działalność rozpoczął ruch sufrażystek. Zatem – pojawiły się pisma promujące te idee. Najwięcej uwagi prawom kobiet poświęcały partie socjalistyczne. Kobiety zaczęły domagać się równouprawnienia politycznego, ochrony pracy robotnic, równości płac, zmniejszenia czasu pracy oraz likwidacji pracy w nocy. Partie socjalistyczne szybko dostrzegły potrzebę stworzenia prasy dla kobiet, która obok spraw politycznych omawiałaby też problemy życia codziennego, służąc radą i pomocą. Pierwszą tego typu gazetą była Robotnica, a następnie Głos Kobiet. Ważne miejsce w XIX-wiecznej prasie kobiecej zajmowały czasopisma feministyczne. Przedświt ukazywał się we Lwowie, innym tytułem z tego zakresu był Ster, organ polskich sufrażystek.
Najwięcej organizacji kobiecych i ich organów prasowych powstało w okresie dwudziestolecia międzywojennego, gdy w 1918 roku kobiety zyskały prawa wyborcze. Prasa emancypacyjna służyła uświadomieniu kobiet, miała spore zasięgi i docierała do szerokiego grona odbiorców. Początkowo propagowane przez sufrażystki idee były przemycane wśród artykułów literackich i praktycznych. Z czasem zaczęto podejmować trudniejsze tematy, jak problemy zawodowe kobiet, równouprawnienie, etyka małżeńska czy aspekty związane z szeroko pojętą obyczajowością. Zmianom profilowym pism kobiecych towarzyszyły modyfikacje w zakresie języka i formy przekazu.
Najbardziej popularnym i chyba najdłużej wydawanym pismem dla kobiet w Polsce był Bluszcz. W 1934 r. zaczęto wydawać czasopismo Moja Przyjaciółka, natomiast od 1927 ukazywała się Kobieta Współczesna.
Boom na magazyny dla kobiet
Po II wojnie nastąpił prawdziwy boom na magazyny dla kobiet. W latach Polski Ludowej wydawano 48 pism, które można było zaliczyć do prasy kobiecej. Najstarszym takim tytułem wydawanym po II wojnie światowej była Kobieta i Życie. W latach czterdziestych utworzono też Przyjaciółkę i Świat Mody. Prasa adresowana do kobiet miała głównie informować, kształcić, radzić i pouczać.
Czasy przemiany
W latach 90. po przemianach politycznych, przetasowaniach w wydawnictwach, wiele pism albo przestano wydawać, albo zmieniono ich tytuły. I tak zrodziły się: Pani, Twój Styl. Powstała także Filipinka, Zwierciadło. Grupy wydawnicze wprowadziły na polski rynek Marie Claire, bardzo popularna była także Burda. Wydawcy Burdy sięgnęli także po polską edycję pisma Elle. W tych latach pojawiła się również Tina, Claudia.
Od 2001 roku zaczęto wydawać Galę, a od 2003 pismo Glamour. Jedynym z niewielu polskich wydawnictw prasowych, które powstało po 1989 roku i podjęło rywalizację z zagranicznym i inwestorami, okazał się koncern Prószyński i S-ka. Na jego ofertę wydawniczą składał się m.in. Poradnik Domowy.
Rozrywka i brak moralnych dylematów
Skąd tak wysoka popularność pism kobiecych? Prasa kobieca przenosiła czytelniczki w świat marzeń. W zależności od adresatek były to egzotyczne kraje bądź atrakcyjne regiony Polski. Ważne były wzmianki z życia osób publicznych, aktorów, aktorek, znanych osób. Nie preferowano tu określonych opcji politycznych, ale z dużą swadą relacjonowano intymne i towarzyskie życie wszelkich gwiazd telewizyjnych. Prasa kobieca rehabilitowała tę sferę życia, która była poza polityką i polską martyrologią. Miała być rozrywką, stroniła od tonu mentorskiego, pouczania i wielkich moralnych dylematów - pisze Tomasz Mielczarek w Roczniku Prasoznawczym.
Treść prasy kobiecej ulegała stopniowej zmianie. Starsze polskie tytuły zawsze były zanurzone w lokalnej rzeczywistości, jednak pisma zagranicznych wydawców miały spore kłopoty w dotarciu do swojego targetu. W pierwszym okresie działalności pisma te publikowały po prostu tłumaczenia tekstów niemieckich, które opisywały życie w zachodniej Europie i były mało atrakcyjne dla Polek. Niemniej jednak ten wyimaginowany świat spotykał się z żywą reakcją czytelniczek. Prasa kobieca oddziaływała na odbiorczynie głównie poprzez fotografię - tekst stawał się tylko dodatkiem do zdjęcia.
A współcześnie?
W ostatnich latach pojawiły się takie tytuły jak: Wysokie Obcasy Extra, Harper Bazaar (już jest wycofany), Vogue Polska, Uroda Życia. Są one stricte kierowane do kobiet, jednak nieraz pojawiają się w nich treści także dla mężczyzn. Dzięki tym magazynom można przenieść się w inny niemal świat. Świat pięknych fotografii, ukazujących modę, podróże, kuchnię. Propagują zdrowy styl życia, dbanie o siebie konkretnymi, polecanymi kosmetykami. Niektóre z nich przedstawiają ciekawych ludzi, o niebanalnym życiu, pojawiają się wywiady, artykuły kulturalne.
Miesięczniki te są pewną namiastką luksusu. Można zatopić się w świat drogich strojów, pięknych modelek i modeli, przeczytać o czyichś sukcesach, przekartkować kolejne zdjęcia z odległych zakątków. Na pewno sięgnięcie po tego typu czasopisma staje się czasem relaksu i poznaniem nieco innej rzeczywistości. Róbmy to jednak z rozsądkiem. Tamten świat niech pozostanie na wielobarwnych stronach magazynu, a my po takiej wyprawie w marzenia – powróćmy do naszej rzeczywistości, takiej zwyczajnej, równie ciekawej.
Anna Kulikowska
24@bialystokonline.pl
24@bialystokonline.pl