Polski ład. Białystok stracił 519,6 mln zł a dostał 137,9 mln zł
Białystok jest jednym z 12 polskich miast, które dołączają do protestu ws. zaproponowanego właśnie podziału środków na rekompensaty, jakie rząd przeznacza samorządom po zmianach polskiego ładu. Najwięcej tracą na nim duże miasta.
UM Białystok
Wg wyliczeń Urzędu Miejskiego w Białymstoku, Białystok na zmianach podatkowych w latach 2019-2023 stracił 519,6 mln zł. W to miejsce uzyskał rządowe rekompensaty opiewające na niespełna 137,9 mln zł.
Najnowsza zmiana ustawy określającej zasady finansowego wsparcia samorządów, podobnie, jak poprzednie modyfikacje systemu finansowania samorządów zrealizowane w latach 2021 i 2022, ma charakter incydentalny i jest całkowicie odmienna od ustalonej w gronie samorządowców w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Wówczas zaproponowano, aby 2/3 przyznanej samorządom kwoty rozdzielić proporcjonalnie do partycypacji poszczególnych samorządów w podatku dochodowym od osób fizycznych, a 1/3 kwoty rozdzielić wg systemu wsparcia wyliczonego na podstawie średniej dochodów własnych wszystkich jednostek samorządy terytorialnego, przemnożonej przez liczbę mieszkańców danej gminy, powiatu lub województwa.
Prezydenci największych 12 miast zrzeszonych w Unii Metropolii Polskich, ponownie zaapelowali do rządu o realny i sprawiedliwy podział pieniędzy dla samorządów. Chodzi o kwotę 14 mln tys. zł. Jej podział zaproponowany przez rząd, nie uwzględnia rzeczywistego zróżnicowania sytuacji finansowej samorządów.
– Jako prezydenci dwunastu największych miast Unii Metropolii Polskich zdecydowanie protestujemy przeciwko niesprawiedliwemu podziałowi tych pieniędzy, o których zwrot walczymy z myślą o mieszkańcach naszych miast – mówi prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski, który jest też prezesem Unii Metropolii Polskich.
Wszystkie samorządy borykają się z rosnącymi kosztami zadań publicznych spowodowanymi inflacją. Natomiast po stronie dochodów głównym problemem jest ich ograniczenie z najważniejszego źródła, jakim są udziały we wpływach z PIT (szacowany ubytek dochodów w tym roku wynosi około 30 mld zł). To szczególnie dotkliwie uderza w samorządy miejskie, zwłaszcza miasta na prawach powiatu. Mniejsze gminy otrzymują nieraz rządowe rekompensaty na poziomie wyższym niż ich utracone dochody.
– Przez tzw. Polski Ład tylko w 2023 roku wszystkie polskie samorządy straciły dochody o wartości niemal 29 mld zł w skali roku. Proponowana rządowa rekompensata to jedynie 48% tej kwoty. Jest ona szczególnie niesprawiedliwa dla dwunastu największych miast zrzeszonych w ramach Unii Metropolii Polskich. W naszym przypadku poziom rekompensaty ma wynieść jedynie 17,4%. To poważne zagrożenie dla realizowania zadań na rzecz naszych mieszkańców – powiedział Tadeusz Truskolaski.
W swoim stanowisku Unia Metropolii Polskich wyraziła sprzeciw przeciwko niesprawiedliwemu
podziałowi środków finansowych. Zaznaczyła też, że problem nieadekwatności rekompensat negatywnych dla dochodów JST skutków zmian prawnych nadal nie został rozwiązany systemowo, a ewentualne coroczne korekty obowiązującego wadliwego systemu powodują brak możliwości realizacji długofalowej polityki rozwojowej samorządów.
Pod stanowiskiem podpisali się prezydenci: Białegostoku, Bydgoszczy, Gdańska, Katowic, Krakowa, Lublina, Łodzi, Poznania, Rzeszowa, szczecina, Warszawy i Wrocławia.
Ewelina Sadowska-Dubicka
ewelina.s@bialystokonline.pl