Nauka

Pionierski projekt

Zespół z Politechniki Białostockiej pracuje nad pionierskim projektem dla krajowego przemysłu stoczniowego. Chodzi o stworzenie kompaktowych skruberów - urządzeń ograniczających zanieczyszczenia emitowane przez duże jednostki morskie. Jednak ich montaż jest wyzwaniem i dla wytwórców urządzeń i dla stoczni.

– Standardowe urządzenia mają nawet trzy metry średnicy i kilkanaście metrów wysokości. Ich montaż wymaga przebudowy konstrukcji statku, z czym wiąże się bardzo wysoki koszt inwestycyjny oraz utrudnienia eksploatacyjne, a także pogorszenie stateczności statku – mówi prof. dr hab. inż. Dariusz Butrymowicz z Wydziału Mechanicznego PB.

W 2020 r. wprowadzono regulacje w zakresie emisji spalin, do których muszą zastosować m.in. statki czy kontenerowce. Wśród rygorystycznych zmian najważniejszą jest emisja tlenków siarki, której akceptowalna objętość zmniejszyła się aż siedmiokrotnie. Nowe zasady narzucają stosowanie skutecznych skruberów, które oczyszczają spaliny w specjalnej komorze.

Wersja kompaktowa

Badacze z PB w ubiegłym roku opracowali wersję kompaktową skruberów jako element węzła wydechu dla małych i średnich jednostek, w tym jachtów motorowych, specjalistycznych jednostek bądź kutrów. Rozwiązanie pozwala także na odzyskiwanie ciepła generowanego przez silniki i przekształcenie go w chłód, wykorzystywany następnie do klimatyzacji. Razem z polską stocznią Marine Projects Ltd, badacze pracują nad analogicznym rozwiązaniem dla dużych jednostek morskich o mocy od 1 MW do 20 MW.

– Wykorzystujemy technologię strumienicową. To całkowicie innowacyjne podejście w stosunku do aktualnie stosowanych rozwiązań. Podstawowym wyzwaniem jest opracowanie racjonalnej i wiarygodnej metody projektowania takich urządzeń – podkreśla prof. Dariusz Butrymowicz.

Gdański dźwig stoczniowy

Badacze planują zbudować prototyp skrubera strumienicowego do 2022 r., a następnie przetestować rozwiązanie na jednostce pływającej w Gdańsku – największym w kraju dźwigu stoczniowym z siłownią o mocy 1 MW.

– Wiele jednostek pływających zostało wyłączonych z użytkowania głównie z powodu konieczności montażu systemów oczyszczania spalin. Nasze innowacyjne rozwiązanie będzie mogło być montowane zarówno w nowych jednostkach, jak i remontowanych czy adaptowanych, a to gwarantuje popyt – wyjaśnia prof. Butrymowicz.

Dodał również, że limity w zakresie zasiarczenia nałożone przez Międzynarodową Organizację Morską znacznie utrudniły i spowolniły pracę przemysłu stoczniowego. Regulacje te obejmują ok. 70 tys. statków, a w skali roku na świecie montowanych jest średnio tylko ok. 1300 klasycznych skruberów.

Projekt Technologia morskich kompaktowych skruberów strumienicowych o wartości 6,8 mln zł zdobył dofinansowanie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w kwocie 5,2 mln zł. Okres realizacji projektu planowany jest do końca września 2023 r.

Malwina Witkowska
malwina.witkowska@bialystokonline.pl