Kultura i Rozrywka

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Dawnej im. Julitty Sleńdzińskiej jest pierwszą w regionie imprezą cykliczną o międzynarodowym charakterze, poświęconą profesjonalnemu wykonawstwu muzyki dawnej. Festiwal, będący jednym ze stałych punktów w rocznym programie działań kulturotwórczych Galerii im. Sleńdzińskich w Białymstoku, nawiązuje do postaci donatorki otwartego w 1992 roku monograficznego muzeum rodu artystów z Wilna.

Kim była Julitta Sleńdzińska?

Julitta Sleńdzińska - klawesynistka i pianistka - to postać zasłużona dla polskiej muzyki dawnej i jedna z prekursorek gry na instrumentach historycznych w Polsce.

W roku 1994, w wyniku scalania kolekcji, do Galerii trafił klawesyn bonatorki muzeum i patronki Festiwalu - instrument firmy Zuckermann, który w latach 80. był jednym z pierwszych dostępnych w kraju tzw. kopii instrumentu historycznego. Dzięki obecności klawesynu, w Białymstoku zaczyna być regularnie prezentowana muzyka na instrumentach dawnych.

Obok recitali klawesynowych stopniowo w programie czwartków i niedziel w Galerii zaczynają pojawiać się koncerty kameralne z udziałem historycznego instrumentarium. Na cykl koncertów adwentowych i wielkopostnych przyjeżdżają skrzypkowie, wiolonczeliści, fleciści, oboiści grający na historycznych wersjach tych instrumentów. Forum Muzyki Angielskiej oraz projekt edukacyjno-popularyzatorski Barokowy Białystok są kolejnym krokiem przygotowującym do cyklu koncertów muzyki dawnej w formie festiwalu.

Historia festiwalu i nowy nick-name

Pierwsza, eksperymentalna edycja Festiwalu odbyła się w czerwcu 2009 roku w ramach obchodów Dni Miasta Białegostoku. II edycja Festiwalu - Przedszopenowskie inspiracje - muzyka na dawne instrumenty klawiszowe (2010) oraz III edycja - Florencja, Wenecja, Neapol – trzy słońca włoskiego Baroku (2011) - zapisała Festiwal w stałym grafiku ambitnych imprez kulturalnych sezonu letniego Miasta Białystok.

Festiwal o dziesięcioletniej już tradycji jest rozpoznawalny na kulturalnej mapie Polski dzięki klimatowi miasta Kresów (gdzie barokowa przeszłość miesza się z legendarną wschodnią gościnnością i repatrianckimi tradycjami artystycznymi), a także dzięki oryginalnej formule abstrakcyjnego muzycznego eseju, w którym poszczególne wydarzenia dni festiwalowych stanowią artystyczną interpretację tytułu-tematu edycji. Wszystkie elementy Festiwalu - koncerty, imprezy towarzyszące (prelekcje, projekcje filmów, warsztaty), noty programowe w festiwalowych broszurach, grafika informacyjna - spięte są tematyczną ideą przewodnią. Idea ta ogniskuje się na wybranym aspekcie estetycznym epoki, filozofii czy socjologii sztuki. Historyczne instrumenty lub ich rekonstrukcje czy badanie naukowe towarzyszące przygotowaniu programu koncertów stanowią punkt wyjścia dla stworzenia całościowej kompozycji danego Festiwalu.

Z okazji XI edycji Międzynarodowy Festiwal Muzyki Dawnej im. Julitty Sleńdzińskiej otrzymał dodatkową, alternatywną nazwę: Julliet EM Festival (Julliet Early Music Festival). Pełni ona funkcję nick-name'u. Słowo Julliet, wzięte z utworu klawesynowego La Julliet”(13èm Ordre, III księga Pièces de Clavecin Françoisa Couperina) nawiązuje do Julitty-klawesynistki, a także lipca, w którym zaczyna się Festiwal, zaś jego patronka świętuje urodziny.

Anna Urszula Kucharska dyrektorem Festiwalu od początku

Dyrektorem artystycznym i twórcą koncepcji Festiwalu od pierwszej edycji (2009) jest Anna Urszula Kucharska - klawesynistka, doktor sztuk muzycznych, specjalista w dziedzinie Wykonawstwa Historycznie Poinformowanego. Artystka jest absolwentką londyńskiej Guildhall School of Music and Drama (2003-2006, studia podyplomowe pod kierunkiem Nicholasa Parle`a) i warszawskiego UMFC (1998-2003, klawesyn pod kierunkiem Leszka Kędrackiego), stopień doktora sztuk muzycznych w dyscyplinie artystycznej instrumentalistyka otrzymała w 2012 roku.

Występowała jako solistka i kameralistka w Polsce, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Holandii, Włoszech. Obok wykonań Wariacji Goldbergowskich, udziału w Couperin Series i innych projektach organizowanych przez British Harpsichord Society, artystka szczególnym sentymentem darzy kompozycje J. J. Frobergera, muzyki francuskiej i angielskiej XVII wieku. Realizowała partie basso continuo w zróżnicowanych stylistycznie dziełach oratoryjnych i operowych: m.in. Judgment of Paris J. Ecclesa, Golia Abbattuto A. Melaniego, La buona figliola N. Picciniego, Wielkiej Mszy h-moll J. S. Bacha, Sosarme J. F. Haendla. Jest także autorką spektakli z muzyką dawną (m.in. Musica Humana, Concerto delle Done, W służbie Jej Królewskiej Mości, Tombeau i Lamentacja, Wojownicy, dyplomaci i tancerze, W domu pana de la Fontaine'a). Była kierownikiem muzycznym i autorem scenariusza adaptacji scenicznej pierwszej polskiej realizacji opery San Ignacio, unikalnego dzieła baroku jezuickiego.

Od 2006 roku artystka podejmuje regularną działalność pedagogiczną. W latach 2006-2008 prowadziła zajęcia klawesynu dodatkowego na Wydziale Instrumentalno-Pedagogicznym w Białymstoku (UMFC), od września 2006 roku jest pracownikiem ZPOSM nr 3 im. G. Bacewicz (Warszawa), gdzie prowadzi zajęcia klawesynu, basso continuo, zespołu kameralnego oraz prelekcje na temat zagadnień wykonawczych muzyki dawnej. Od 2016 roku współpracuje również ze ZSM im. J. J. Paderewskiego w Białymstoku. Jest także wykładowcą LKMMD Bednarska.

Program: XI Międzynarodowy Festiwal Muzyki Dawnej im. Julitty Sleńdzińskiej

Anna Dycha
anna.d@bialystokonline.pl