Aktualności

Rocznica pierwszych wolnych wyborów

Ostatniego dnia maja w naszym mieście, w 30. rocznicę pierwszych częściowo wolnych wyborów w powojennej Polsce, odbędą się obchody Dni Wolności i Praw Obywatelskich. W 2013 roku Sejm RP ustanowił to święto i wyznaczył jego datę na 4 czerwca. U nas świętowanie potrwa cały tydzień. Pierwszego dnia obchodów zaplanowano wystawę oraz projekcje filmową.

– Chcemy upamiętnić pierwsze częściowo wolne wybory do Sejmu i Senatu w powojennej Polsce. Ta data jest bardzo ważna w historii naszego kraju. Wyniki wyborów w 1989 roku zapoczątkowały uwalnianie się Europy od komunizmu. Polska była pierwszym krajem bloku wschodniego, którego demokratyczna opozycja zyskała realny wpływ na władzę – powiedział Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku. – Świętujmy wspólnie rocznicę tamtych historycznych wydarzeń.

W piątek o godz. 9.00 w kinie Forum można będzie obejrzeć film Ostatni dzwonek. Później zaplanowano spotkanie okolicznościowe z członkami Komitetu Obywatelskiego Ziemi Białostockiej. Na Rynku Kościuszki będzie można oglądać wystawę Solidarnie ku wolności. Tam w dniach od 1 do 4 czerwca znajdzie się instalacja Lokal wyborczy z 1989 roku.

Przygotowano też coś dla miłośników tańców. W sobotę (1 czerwca) w Ogrodzie Branickich odbędzie się potańcówka miejska W rytm przebojów z 1989 roku. Impreza ruszy o godz. 17.00.

Wiele wydarzeń będzie zorganizowanych w niedzielę (2 czerwca). Wówczas można wziąć udział w Śniadaniu Wolności z Katarzyną Bosacką (przygotowana zostanie jajecznica z 1989 jajek, poza tym będzie tort ważący 89 kg, z którego wyjdzie około 1200 porcji), Spacerze do wolności śladami białostockiej architektury PRL-u, Podwieczorku Wolności - wszystko na Rynku Kościuszki. Z kolei w godz. 11.00-16.30 w Centrum Aktywności Społecznej przy ul. św. Rocha 2 będzie Piknik Wolności.

Dzień później – w poniedziałek o godz. 13.00 - zostanie zorganizowana debata 30 lat od wyborów czerwcowych 1989 roku. Wówczas obędzie się też uroczyste otwarcie wystawy pt. Wybory czerwcowe 1989 roku w dokumentach archiwalnych w Archiwum Państwowym w Białymstoku.

Zwieńczenie obchodów będzie miało miejsce w piątek (7 czerwca). Wówczas odbędzie się Koncert Wolności, w którym wezmą udział Natalia Przybysz, Barbara Wrońska, Daria Zawiałow, Igor Herbut i Piotr Rogucki. Impreza rozpocznie się o 20.30.

Ku przypomnieniu

4 oraz 18 czerwca 1989 roku podczas rozmów Okrągłego Stołu w naszym kraju zostały przeprowadzone pierwsze wolne wybory parlamentarne. Wówczas wybrano 460 posłów na Sejm PRL oraz 100 senatorów do nowo utworzonego Senatu PRL.

Były to pierwsze wolne wybory po II wojnie światowej. Należy podkreślić, iż przedstawiciele niedemokratycznych władz komunistycznych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zagwarantowali bowiem rządzącej koalicji, obejmującej PZPR i jej satelitów, obsadę co najmniej 299 (65%) miejsc w Sejmie. Pozostałe były dla kandydatów bezpartyjnych. Dopuszczono wówczas do ubiegania się o nie przedstawicieli różnych środowisk opozycji demokratycznej. Konkurowali też kandydaci jawnie wspierani lub nieformalnie popierani przez obóz władzy, reprezentanci różnych organizacji społecznych i zawodowych, osoby niezależne. Zwyciężyła opozycja solidarnościowa działająca wokół Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie.

Główne obchody będą w Gdańsku

Główne obchody w dniu 4 czerwca zaplanowane są w Gdańsku. Tam wówczas udadzą się przedstawiciele władz Białegostoku.

- 4 czerwca nasze nadzieje, mam nadzieję, będą zwrócone na Gdańsk, gdzie spotkają się samorządowcy. Ja czuję się w obowiązku, żeby tam być, ponieważ będziemy w ten sposób wypełniać testament prezydenta Pawła Adamowicza, bo on już wcześniej na te obchody zapraszał – mówił niedawno Tadeusz Truskolaski.

Zobacz harmonogram: Dni Wolności i Praw Obywatelskich w Białymstoku

Justyna Fiedoruk
justyna.f@bialystokonline.pl