Aktualności
Wróć77 lat po obławie augustowskiej. M.in. rekonstrukcja historyczna, koncert i rajd rowerowy
2022-07-09 14:48:11
Oficjalne obchody, ale też m.in. rekonstrukcja historyczna, koncert i rajd rowerowy. Przez ponad tydzień będą odbywały się wydarzenia związane z 77. rocznicą obławy augustowskiej. To największa nadal niewyjaśniona zbrodnia sowiecka, która dotknęła szczególnie mieszkańców ziemi augustowskiej.
IPN
Dzień 12 lipca, czyli rocznica rozpoczęcia tzw. obławy augustowskiej albo obławy lipcowej został ustanowiony przez Sejm RP Dniem Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. Jego obchody rozpoczną się w województwie podlaskim już w sobotę (9.07). O godz. 17:00 zaplanowano wieczór wdzięczności w miejscu Tymczasowego Obozu Ofiar Obławy Augustowskiej (w Puszczy Augustowskiej, w stronę miejscowości Okółek). Następnie stowarzyszenie Grupa Wschód zaprezentuje rekonstrukcję historyczną Obławy Augustowskiej 1945 r. po czym będą śpiewane pieśni patriotyczne.
Główne uroczystości odbędą się w niedzielę (10.07) w Gibach koło Sejn. Tam o godz. 11:00 zostanie odprawiona msza święta w kościele pw. św. Anny po czym nastąpi uroczysty przemarsz na Wzgórze Krzyży. W programie są m.in. podniesienie Flagi Państwowej na maszt, odegranie Hymnu Państwowego, wystąpienia gości, Apel Pamięci i salwa honorowa, złożenie wieńców i zapalenie zniczy.
Uroczystości odbywają się pod patronatem: Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego, Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka i Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka.
Szczegółowy program: Obchody 77. rocznicy ludobójstwa na ziemi augustowskiej, sejneńskiej, sokólskiej, suwalskiej
W ramach obchodów 77. rocznicy obławy lipcowej kilka wydarzeń zorganizuje również białostocki oddział Instytutu Pamięci Narodowej.
12 lipca na sali koncertowej Opery i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej odbędzie się koncert Anioły Lipcowe. Specjalnie na tę okazję została skomponowana przez Ignacego Zalewskiego symfonia kameralna na sopran, klarnet, orkiestrę smyczkową i instrumenty perkusyjne zatytułowana Podziemne ptaki. Darmowe wejściówki są dostępne w kasie Opery.
Szczegóły:Koncert Lipcowe anioły
16 lipca odbędzie się rajd rowerowy Śladami Ofiar Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku, którego trasa rozpocznie się Gibach i prowadzi ścieżką wytyczoną przez Nadleśnictwo Pomorze i IPN.
Natomiast 18 lipca w Augustowa odbędą się uroczystości pogrzebowe pierwszej odnalezionej i zidentyfikowanej ofiary Obławy Augustowskiej - ppor. Wacława Sobolewskiego ps.Sęk, Skała.
Największa powojenna zbrodnia w Polsce
Obławę Augustowską przeprowadzono na Suwalszczyźnie między 12 a 28 lipca 1945 r. siłami NKWD, przy wsparciu UB i KBW. Aresztowano wówczas około 2 tys. kobiet, mężczyzn i dzieci. Po brutalnych przesłuchaniach wyselekcjonowano blisko 600 działaczy podziemia niepodległościowego, którzy zostali wywiezieni w nieznanym kierunku i wszelki ślad po nich zaginął.
Śledztwo w tej sprawie w 1990 r. wszczęła Okręgowa Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Białymstoku. W 1992 r. postępowanie przejęła prokuratura w Suwałkach a w 2000 r. akta sprawy trafiły do Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku. Mimo przesłuchań setek świadków i kwerend w archiwach nie udało się ustalić precyzyjnej listy zaginionych ani dowiedzieć, co dokładnie działo się z nimi od momentu aresztowania.
Jedyne konkretne informacje na ten temat znalazły się w piśmie Głównej Prokuratury Wojskowej Rosji z 1995 r. Wyjaśniano w nim, że powodem obławy były liczne napady na żołnierzy Armii Radzieckiej mające miejsce na terytorium Polski. Według pisma, decyzję o jej przeprowadzeniu podjął Dowódca Naczelny, a opracowaniem planu operacji zajął się Sztab Generalny Sił Zbrojnych ZSRR. Zdaniem strony rosyjskiej, celem akcji było wykrycie i unieszkodliwienie wszystkich formacji antyradziecko nastawionej Armii Krajowej. W piśmie prokuratury znalazła się również informacja, że obława trwała od 12 do 19 lipca 1945 r. (w rzeczywistości - do 28 lipca). W jej trakcie organa Smiersz 3. Frontu Białoruskiego aresztowały 592 osoby, spośród których 69 zatrzymano z bronią w ręku. Wobec 575 osób prowadzono śledztwo, nie sporządzono jednak aktów oskarżenia i nie skierowano spraw do sądu. Rosyjska prokuratura twierdzi, że osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie operacji nie żyją a jakichkolwiek informacji o zastosowanych środkach względem aresztowanych nie udało się ustalić.
Według domniemań historyków IPN precyzja wskazanych w piśmie danych dowodzi, że w archiwach rosyjskich są dokumenty szczegółowo opisujące przebieg obławy i - wbrew treści pisma - ostateczny los jej ofiar.
Główne uroczystości odbędą się w niedzielę (10.07) w Gibach koło Sejn. Tam o godz. 11:00 zostanie odprawiona msza święta w kościele pw. św. Anny po czym nastąpi uroczysty przemarsz na Wzgórze Krzyży. W programie są m.in. podniesienie Flagi Państwowej na maszt, odegranie Hymnu Państwowego, wystąpienia gości, Apel Pamięci i salwa honorowa, złożenie wieńców i zapalenie zniczy.
Uroczystości odbywają się pod patronatem: Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego, Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka i Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka.
Szczegółowy program: Obchody 77. rocznicy ludobójstwa na ziemi augustowskiej, sejneńskiej, sokólskiej, suwalskiej
W ramach obchodów 77. rocznicy obławy lipcowej kilka wydarzeń zorganizuje również białostocki oddział Instytutu Pamięci Narodowej.
12 lipca na sali koncertowej Opery i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej odbędzie się koncert Anioły Lipcowe. Specjalnie na tę okazję została skomponowana przez Ignacego Zalewskiego symfonia kameralna na sopran, klarnet, orkiestrę smyczkową i instrumenty perkusyjne zatytułowana Podziemne ptaki. Darmowe wejściówki są dostępne w kasie Opery.
Szczegóły:Koncert Lipcowe anioły
16 lipca odbędzie się rajd rowerowy Śladami Ofiar Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku, którego trasa rozpocznie się Gibach i prowadzi ścieżką wytyczoną przez Nadleśnictwo Pomorze i IPN.
Natomiast 18 lipca w Augustowa odbędą się uroczystości pogrzebowe pierwszej odnalezionej i zidentyfikowanej ofiary Obławy Augustowskiej - ppor. Wacława Sobolewskiego ps.Sęk, Skała.
Największa powojenna zbrodnia w Polsce
Obławę Augustowską przeprowadzono na Suwalszczyźnie między 12 a 28 lipca 1945 r. siłami NKWD, przy wsparciu UB i KBW. Aresztowano wówczas około 2 tys. kobiet, mężczyzn i dzieci. Po brutalnych przesłuchaniach wyselekcjonowano blisko 600 działaczy podziemia niepodległościowego, którzy zostali wywiezieni w nieznanym kierunku i wszelki ślad po nich zaginął.
Śledztwo w tej sprawie w 1990 r. wszczęła Okręgowa Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Białymstoku. W 1992 r. postępowanie przejęła prokuratura w Suwałkach a w 2000 r. akta sprawy trafiły do Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku. Mimo przesłuchań setek świadków i kwerend w archiwach nie udało się ustalić precyzyjnej listy zaginionych ani dowiedzieć, co dokładnie działo się z nimi od momentu aresztowania.
Jedyne konkretne informacje na ten temat znalazły się w piśmie Głównej Prokuratury Wojskowej Rosji z 1995 r. Wyjaśniano w nim, że powodem obławy były liczne napady na żołnierzy Armii Radzieckiej mające miejsce na terytorium Polski. Według pisma, decyzję o jej przeprowadzeniu podjął Dowódca Naczelny, a opracowaniem planu operacji zajął się Sztab Generalny Sił Zbrojnych ZSRR. Zdaniem strony rosyjskiej, celem akcji było wykrycie i unieszkodliwienie wszystkich formacji antyradziecko nastawionej Armii Krajowej. W piśmie prokuratury znalazła się również informacja, że obława trwała od 12 do 19 lipca 1945 r. (w rzeczywistości - do 28 lipca). W jej trakcie organa Smiersz 3. Frontu Białoruskiego aresztowały 592 osoby, spośród których 69 zatrzymano z bronią w ręku. Wobec 575 osób prowadzono śledztwo, nie sporządzono jednak aktów oskarżenia i nie skierowano spraw do sądu. Rosyjska prokuratura twierdzi, że osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie operacji nie żyją a jakichkolwiek informacji o zastosowanych środkach względem aresztowanych nie udało się ustalić.
Według domniemań historyków IPN precyzja wskazanych w piśmie danych dowodzi, że w archiwach rosyjskich są dokumenty szczegółowo opisujące przebieg obławy i - wbrew treści pisma - ostateczny los jej ofiar.
Ewelina Sadowska-Dubicka
ewelina.s@bialystokonline.pl
ewelina.s@bialystokonline.pl